مصرف سیگار در دانش‌آموزان پسر دبیرستانی شهر رشت

چکیده مقدمه: مطالعات گسترده در مناطق مختلف دنیا نشان‌ می‌دهد که بیش از 80% سیگاری‌ها، مصرف سیگار را قبل از 18 سالگی شروع کرده‌اند. شروع زودرس مصرف سیگار زمینه‌ساز افزایش سال‌های مصرف، میزان بالاتر مصرف و افزایش شانس وابستگی به نیکوتین می‌شود. هدف: بررسی شیوع مصرف سیگار در دانش‌آموزان پسر دبیرستانی شهر رشت در سال 1383. مواد وروش‌ها: طی یک مطالعه مقطعی، 1400 دانش‌آموز پسر دبیرستانی شهر رشت به صورت نمونه‌گیری خوشه‌ای توسط پرسشنامه خود ایفا و بدون نام بررسی شدند. پرسشنامه در دو بخش مشخصات شامل سن، پایه تحصیلی، رشته تحصیلی، ساختارخانواده، سابقه مردودشدن، سطح تحصیلات والدین، مصرف سیگار در دوستان و اعضای خانواده و بخش دوم وضعیت مصرف سیگار در هنگام پژوهش(مصرف یا عدم مصرف سیگار، تعداد نخ سیگار مصرفی، زمان شروع به سیگارکشیدن، عامل مؤثر در ترغیب به مصرف سیگار، تمایل به ترک سیگار) تنظیم شد. همکاران طرح توضیحات لازم را در مورد چگونگی تکمیل پرسشنامه در کلاس‌های درس به دانش‌آموزان داده و سپس پرسشنامه ها بدون ثبت نام و نام خانوادگی بین آنان توزیع و جمع آوری شد. اطلاعات با استفاده از نرم افزار SPSS9 تجزیه و تحلیل و از آزمون‌های آماری χ2 و Multinomial Logistic Regression استفاده شد. نتایج: از 1400 دانش‌آموز مورد پرسش، 1297( 92%) نفر پاسخ دادند. میانگین و انحراف معیار سنی 9/0±2/16محدوده سنی 14-18 سال بود. 366 نفر( 2/28%) تجربه مصرف سیگار داشتند که 195 نفر(15%) در زمان مطالعه سیگاری بودند. از افراد سیگاری، 106 نفر( 6/54%) گاهگاه، 40نفر (6/20%) به میزان1 نخ درروز و 48 نفر (8/24%) بیش از 1 نخ در روز سیگار می‌کشیدند. میانگین وانحراف معیار سن شروع مصرف سیگار 2 ± 8/12 سال با میانه سنی 13 سال بود. پس از انجام Logistic Regression Multinomial متغیرهای وارد مدل شده به ترتیب داشتن دوستان سیگاری، افراد خانواده سیگاری و سابقه مردود شدن بود. نتیجه‌گیری: در مجموع مطالعه ما نشان‌دهنده وضعیت بحرانی مصرف سیگار در دانش‌آموزان است که برای کنترل آن نیاز به اجرای برنامه‌های پیشگیری مناسب در دبیرستان‌هاست.